کاربرد سولفات مس در صنعت کشاورزی

کاربرد سولفات مس در صنعت کشاورزی

سولفات مس که به عنوان "سنگ آبی" یا "زاج آبی" نیز شناخته می شود نوعی نمک معدنی است که به شکل جامد در صنعت تولید شده و در بسیاری از صنایع و کارخانه ها برای تولید محصولات متنوع مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده دارای فرمول شیمیایی بسیار ساده است و از دو یون سولفات و مس تشکیل شده است. آنچه در مورد سولفات مس لازم به ذکر است این که در ساختار مولکولی این نمک معدنی، تعدادی مولکول آب به صورت هیدراته وجود دارند؛ درجه هیدراته بودن مس سولفات در حقیقت، خواص و کاربردهای آن را تعیین می کند.

کانی معروفی به نام "کلکوسیت" نمونه ای از فرم بدون آب نمک سولفات مس است که به طور طبیعی در سنگ معدن خالص یافت می شود و معمولاً دارای رنگ سبز کم رنگ یا پودر سفید مایل به خاکستری می باشد.

انواع فرم های هیدراته از نمک سولفات مس نظیر تری هیدراته (سه آبه)، پنتا هیدراته (5 آبه) و هپتا هیدراته (7 آبه) نیز در دسترس هستند. علاوه بر این، سولفات مس 5 آبه رایج ترین شکل این نمک معدنی است. این پودر به رنگ آبی درخشان یافت شده و با نام "کالکانتیت" شناخته می شود. رنگ این کریستال های زیبا در نتیجه حضور مولکول های آب در هنگام فرآیند تشکیل کریستال ها به وجود آمده است؛ رنگ نمک سولفات مس، بهترین روش برای تشخیص فرم بدون آب و فرم هیدراته مولکول از یکدیگر می باشد.

تولید نمک سولفات مس برای مصارف صنعتی و آزمایشگاهی

سولفات مس در آزمایشگاه از واکنش شیمیایی میان مس دو ظرفیتی و اسید سولفوریک به دست می آید. به علاوه، این نمک معدنی به صورت تجاری در مقیاس های بیشتر در کارخانه ها و صنایع تولید می شود. سولفات مس 5 آبه در آب حل می شود؛ این نمک در سایر حلال ها نظیر متانول، گلیسرول و در برخی شرایط در اتانول نیز قابل حل است. اگر کریستال های آبی مس سولفات را روی شعله حرارت دهید، مولکول های آب خود را از دست می دهند و رنگ آن ها به سمت سفید خاکستری تغییر پیدا می کند.

کاربرد سولفات مس در صنعت کشاورزی

نمک معدنی سولفات مس یکی از مواد شیمیایی پرکاربرد است که طیف وسیعی از مصارف صنعتی را تحت پوشش قرار می دهد؛ کاربردهای کشاورزی، داروسازی و صنایع شیمیایی، سه گروه اصلی موارد کاربردی این ماده معدنی می باشند.

از سولفات مس در کشاورزی برای تولید انواع قارچ کش ها و آفت کش ها استفاده می شود. این ماده می تواند باکتری های مضر و انواع قارچ هایی که به عنوان آفت محصولات شناخته می شوند را از بین ببرند. همچنین از قارچ کش ها برای تیمار محصولات میوه و سبزیجات که دچار پژمردگی، لکه های برگی، زنگ زدگی و ... شده اند استفاده می شود.

مخلوط سولفات مس و ترکیب کربنات آمونیوم که به عنوان ترکیب چاودار معروف است به منظور ضد عفونی کردن خاک و یا در باغبانی برای جلوگیری از جوانه زنی گیاهان و یا مرطوب شدن آن ها استفاده می شود. لازم به ذکر است این روش خاص باید حتماً توسط کارشناسان کشاورزی، کود و سم اجرا شود.

یکی دیگر از کاربردهای سولفات مس، استفاده از آن برای تهیه مخلوط بوردوکس است؛ بوردوکس نوعی ماده تیمار کننده گیاهان است که معمولاً با آهک استفاده می شود؛ در این روش، مخلوط فوق برای درمان بیماری های گیاهی قارچی، نگهداری از برگ ها و یا درمان و رفع بیماری های قارچی در گونه هایی نظیر خربزه، انگور و انواع توت به کار می رود.

سولفات مس 5 آبه برای تهیه انواع قارچ کش به منظور مبارزه با لاروها، اسلاگ ها (حلزون های بدون صدف) و سایر حلزون ها به کار می رود. این ترکیب همچنین می تواند از رشد نوعی جلبک دریایی نیز جلوگیری کند.

استفاده از سولفات مس برای گیاهان چه مزیت هایی دارد؟

مهم ترین مزایایی که می توان برای مصارف سولفات مس در کشاورزی بر شمرد شامل موارد زیر می باشند:

• غنی کردن خاک کشاورزی

• حفاظت از گیاهان در برابر آفت هایی نظیر قارچ ها

• کمک به حفظ خواص میوه ها نظیر میزان قند، طعم و مزه آن ها

سولفات مس بر طعم و میزان قند گیاهان بوته ای اثر دارد؛ اثر این ماده بر زغال اخته، گوجه فرنگی، هندوانه، پیاز، زعفران، کاهو، چغندر، هویج، کلم، بادمجان، کرفس و اسفناج بیشتر است. هرچه میزان انباشتگی آب در میوه کمتر باشد، طعم آن شیرین تر است بنابراین اگر قصد دارید میوه هایی شیرین که آبدار نیستند را تولید کنید، نیازی نیست از سولفات مس برای غنی کردن آن ها استفاده نمایید.